Systematycznie zmniejszające się bezrobocie oraz wynikające z tego faktu problemy kadrowe w wielu branżach doprowadziły do sytuacji, w której zatrudnianie cudzoziemców nie jest już traktowane jako forma oszczędności. Obecnie jest to jeden ze sposobów na skuteczne zapełnienie luk kadrowych, przy braku zainteresowania danym stanowiskiem przez rodzimych pracowników. W jakich branżach występują największe braki kadrowe, a co za tym idzie, cudzoziemcy zatrudniani są najczęściej?
Cudzoziemcy na Polskim rynku pracy
W dzisiejszym świecie znalezienie pracy poza granicami kraju jest znacznie łatwiejsze niż jeszcze kilkadziesiąt, a nawet kilkanaście lat temu. Obecnie obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej mają dość dużą swobodę zarówno jeśli chodzi o podejmowanie pracy, jak i rozpoczynanie własnej działalności gospodarczej w Europie. Mieszkańcy państw nienależących do wspólnoty również mogą podejmować prace na terenie Polski (czy pozostałych krajów europejskich) pod warunkiem jednak, że będą w stanie przedstawić zezwolenie na pracę.
Jeżeli zatrudnienie cudzoziemców w Polsce przebiega legalnie, jest ono monitorowane przez odpowiedzialne za to instytucje państwowe. Według przygotowanych przez nich danych wynika, że nawet połowa pracujących w Polsce legalnie obcokrajowców pochodzi z Ukrainy.
Dlaczego imigranci decydują się na podjęcie zatrudnienia właśnie w Polsce? Pracownicy spoza Polski decydują się na podjęcie pracy, która będzie spełniała ich oczekiwania finansowe, niekoniecznie musi dawać satysfakcję i perspektywy dalszego rozwoju zawodowego. Pracą w Polsce zainteresowani są w szczególności aktywni pracownicy zza wschodniej granicy, gdzie różnice płacowe pomiędzy rodzimymi państwami, a tymi przynależnymi do UE są bardzo duże. W ostatnich latach zatrudnianie cudzoziemców na polskim rynku pracy jest dość powszechną praktyką, przez co zwiększa się ilość mniejszości narodowych, co w efekcie prowadzi do zmniejszenia lub nawet całkowitego zaniku izolacji kulturowej, co stanowi kolejny, obok wynagrodzenia czynnik zachęcający do podjęcia przez obcokrajowce pracy w naszym kraju.
Które branże najczęściej decydują się na zatrudnienie cudzoziemców?
Zatrudnienie cudzoziemców dla wielu branż stanowi duży ratunek pozwalający wypełnić luki w zatrudnieniu, z którymi zmaga się coraz więcej działających na polskim rynku firm. Obecnie największe zapotrzebowanie na pracowników widoczne jest w branży budowlanej, w której potrzebni są zarówno wykwalifikowani pracownicy, jak i tacy, którzy mają chęć do pracy, której wykonywanie nie wymaga posiadania specjalnej wiedzy czy umiejętności. Poza branżą budowlaną, coraz więcej cudzoziemców zatrudnianych jest w:
- branży gastronomicznej – tu brakuje wielu kucharzy, pomocy kuchennych, barmanów czy kelnerów. Bardzo często braki kadrowe obserwowane są również w popularnych fast foodach;
- branży transportowej, w której brakuje przede wszystkim pracowników taksówek oraz kierowców zarówno w pracujących w charakterze kuriera, jak i kierowcy samochodu ciężarowego;
- branży usługowej – obecnie coraz większe luki kadrowe można obserwować przy punktach obsługi klienta.
Coraz częściej w wielu branżach poszukiwani są wyspecjalizowani pracownicy o wysokich kwalifikacjach, którzy będą mogli pełnić funkcję kierownicze.
Zezwolenie na pracę – czy jest niezbędne przed podjęciem zatrudnienia przez cudzoziemca w Polsce?
Legalne zatrudnienie cudzoziemca jest istotne nie tylko dla samego pracownika, ale również jego pracodawcy. Zgodnie z przepisami, w Polsce pracować może każdy obcokrajowiec, który:
- przebywa w Polsce legalnie,
- posiada pozwolenie na pracę (o ile ze względu na jego pochodzenie jest wymagane),
- posiada zezwolenie na pobyt czasowy i pracę,
- jest obywatelem UE, EOG lub Szwajcarii,
- przyjechał do Polski w celach humanitarnych,
- korzysta z ochrony międzynarodowej
- posiada ważną Kartę Polaka,
- jest absolwentem polskich szkół ponadgimnazjalnych, stacjonarnych studiów wyższych lub stacjonarnych studiów doktoranckich na polskich uczelniach.
Jeżeli cudzoziemiec posiada wizę turystyczną lub zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające jego krótkotrwałego pobytu na terytorium Polski, nie może podjąć legalnie zatrudnienia.